Nörobilim Notlarımdan: Alışkanlıklar, Öz Disiplin ve Koçluk

🧠Değişim yaratmak ve hedeflere ulaşmak öz disiplin gerektiren bir süreçtir. Değişim yeni kararlar ve yeni bakış açıları gerektirir. Hayatımıza yerleştirdiğimiz alışkanlıklar zamanla bize konfor alanı oluşturmakta ve biz farkında olmadan bu alanın içine köklenmektedir.  

🧠Bir davranışın alışkanlığa dönüşmesi için ilk aşamada belli bir durum ve bu duruma verilen tepki arasında beynin bir bağlantı kurması gerekir. İkinci aşamada ise bu durum tekrar edilerek sağlamlaştırılır. 

🧠Bir eylemi gerçekleştirmeden önce ilk olarak genellikle üzerine düşünür ve bir planlama yaparız. Bunun için bilişsel çaba sarf etmemiz gerekir. Ancak davranış tekrarlandıkça bu eylemi gerçekleştirirken üzerine daha az düşünmeye başlarız. Daha az düşünerek hareket etmek ve karar vermek de beynimize enerji verimliliği sağlar. 

👀Fark etmesek de alışkanlıklar davranışlarımızın önemli bir kısmını oluşturur. Alışkanlık haline gelen davranışlarımız beynimizde çok derin bağlantılar oluşturur yani kökleşirler. 

🧠Yeni bir alışkanlık kazanırken beynimiz değişime direnir ve hali hazırda programladığı şeyleri yapmak ister; bizi konfor alanımızda tutar. Yapılan araştırmalar bir alışkanlığın ortaya çıkmasındaki koşulların değiştirilmesinin  ve farklı alışkanlıklar ile yeni yolaklar oluşturmanın eski alışkanlığı terk etmede rol oynadığını göstermiştir. Yeni alışkanlığın oluşması için de 21 gün boyunca aynı davranışı sergilememiz gerektiği vurgulanmaktadır.

Alışkanlık haline getirdiğimiz ve değiştirmek istediğimiz bazı davranışlar için aşağıdaki üç sorunun cevaplarını bulmamız bize değişimde yardımcı olabilir:

❓bu davranışı gün içerisine ne zaman, nerede yapıyorum?

❓beni bu davranışı yapmaya teşvik eden duygusal durum nedir?

❓bu davranışı bırakmak isteme sebebim nedir?